In een tijd waarin algoritmes steeds vaker onze interactie met overheidsdiensten beïnvloeden, volstaat het niet langer om enkel technisch inzicht te bieden in hoe deze systemen werken. Wat burgers nodig hebben, is transparantie in de klantreis: niet alleen weten dát een algoritme wordt ingezet, maar begrijpen wat het doet, en waarom.

De Algoritmewijzer speelt hierin een cruciale rol. Geïnspireerd op het model van de Kijkwijzer, visualiseert op een begrijpelijke wijze wat een algoritme doet, welke gegevens een algoritme gebruikt en waar de burger terecht kan met vragen of bezwaar.  Daarmee biedt het niet enkel helderheid, maar ondersteunt het iets fundamenteler: de mogelijkheid voor burgers om actief en kritisch met technologie om te gaan. Zoals uit recente studies blijkt – waaronder mijn eigen onderzoek naar de rol van transparantie en vertrouwen in overheidsalgoritmes – bouwen we pas aan publiek vertrouwen wanneer we mensen daadwerkelijk in staat stellen om zelf te oordelen en proactief communiceren waar burgers met algoritmes in aanraking komen.

Transparantie initiatieven moeten burgers in staat stellen om algoritmes kritisch te bevragen en hun positie ertegenover te bepalen. En deze initiatieven worden pas betekenisvol als het aansluit bij het begripsvermogen en de informatiebehoeften van burgers. Precies daar maakt de Algoritmewijzer het verschil.

De eerder uitgevoerde pilots met DUO, RVO en Kadaster hebben laten zien dat visuele, toegankelijke informatie écht helpt om de afstand tussen burger en technologie te verkleinen. Maar we zijn er nog niet. De Algoritmewijzer is volop in doorontwikkeling en op zoek naar nieuwe (overheids)organisaties die willen meedoen aan de volgende stap.

Wil jouw organisatie bijdragen aan een verantwoord algoritmelandschap waarin burgers centraal staan? Meld je dan aan voor een pilot van de Algoritmewijzer.